آسیب‌شناسی تحلیل پالیسی‌های عامه در افغانستان

(‌با روی‌کرد به روش هشت‌گام)

نویسندگان

  • عتیق‌الله رحیمی پوهنملِ دیپارتمنت حقوق عمومی،  پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان https://orcid.org/0009-0005-4602-1864
  • احمد جاوید ادیب دانش‌آموختۀ ماستریِ رشتۀ اداره و پالیسی عامه، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان https://orcid.org/0009-0001-4645-6965

DOI:

https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.13.I.4.6

واژه‌گانِ کلیدی:

آسیب‌شناسی‌، افغانستان، پالیسی‌عامه، تجزیه‌و‌تحلیل، چالش‌ها

چکیده

تحلیل در پالیسی‌سازی جوهر پالیسی‌سازی تلقی می‌گردد. تحقیق حاضر در تلاش برای یافتنِ پاسخ به این پرسش بوده است، که تجزیه‌و‌تحلیل پالیسی‌های عامه در افغانستان با چه چالش‌ها و موانعی از منظر روش هشت‌گام روبه‌رو بوده است؟ این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش جمع‌آوری داده‌ها، یک تحقیق توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعۀ آماری این تحقیق، ادارۀ عامۀ افغانستان شامل (‌بخش‌های طرح، تدوین، تطبیق، انکشاف و تحلیل پالیسی‌های عامه) وزارت‌خانه‌ها و ریاست‌های مستقل افغانستان و هم‌چنان گروه‌های فکری بودند. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری شده و یافته‌های تحقیق با استفاده از برنامۀ SPSS مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته‌ها‌ ‌نشان می‌دهند که تجزیه‌و‌تحلیل پالیسی‌های عامه در افغانستان با چالش‌های بی‌شماری روبه‌رو است. این چالش‌ها شامل عدم درک درست از مشکل، عدم تعریف راه‌حل به‌جای خود مشکل، کم‌بود اطلاعات قابل اعتماد، وجود گروه‌های ذی‌نفع با اهداف متضاد، کم‌بود زمان، وجود ابهام، سوگیری‌ها، تعیین سریع اولویت‌ها، تکیۀ بیش ازحد بر تجربه‌های گذشته، تضاد با قوانین، تعیین معیارهای گُنگ، خوش‌بینی بیش‌ازحد، عدم در نظرداشت هزینه‌های غیر‌مستقیم بدیل‌ها، موجودیت چندین معیار، ناتوانی تحلیل‌گر در ارائۀ نتایج منطقی، وجود فساد، کسر بودجه، جهانی‌شدن و غیره می‌باشد.

شناخت‎‌‌نامۀ نویسنده‌گان

عتیق‌الله رحیمی، پوهنملِ دیپارتمنت حقوق عمومی،  پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان

پوهنملِ دیپارتمنت حقوق عمومی،  پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان

احمد جاوید ادیب، دانش‌آموختۀ ماستریِ رشتۀ اداره و پالیسی عامه، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان

دانش‌آموختۀ ماستریِ رشتۀ اداره و پالیسی عامه، پوهنتون/ دانش‌گاه کابل، کابل، افغانستان

سرچشمه‌ها/ منابع

الوانی، سید مهدی. (1396). تصمیم‌گیری و تعیین خط‌ مشی دولتی. تهران: سمت.

بهگام امین، سجیه. (1398). اساسات پالیسی‌سازی عامه (سیاست‌گذاری عمومی). کابل: انتشارات سعید.

پارسونز، واین. (1385). مبانی سیاست‌گذاری عمومی و تحلیل سیاست‌ها. ترجمۀ حمید رضا ملک‌محمدی. تهران: انتشارات پژوهش‌کدۀ مطالعات راه‌بردی.

دانش‌فرد، کرم‌الله. (1395). فرآیند خط مشی‌گذاری عمومی. چ دوم. تهران: نشر صفار.

دیپک کی‌، گوپتا. (1399). سیاست‌گذاری و تحلیل سیاست‌ها. ترجمۀ رحمت الله قلی‌پور و مهدی فقیهی. تهران: سمت.

رحیمی، عتیق‌الله. (1401). جزوۀ درسی تحلیل پالیسی‌های عامه. کابل: انتشارات پوهنتون کابل.

زهرایی، الینا؛ عمران، محمد‌. (2020). تجزیه و تحلیل پالیسی سرمایه‌گذاری افغانستان.

فکور، نوروز؛ وقار، یحیی. (1400). «بررسی موانع تطبیق خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی افغانستان». 1(1). https://civilica.com/doc/1574341/

قلی‌پور، رحمت‌االله. (1396)‌. تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی. چ هشتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانش‌گاه (‌سمت).

منوریان، عباس. (1397). تحلیل خط مشی عمومی؛ مفاهیم، رویکردها، مدل‌ها و فرایندها. چ دوم. تهران: مؤسسة انتشارات دانش‌گاه تهران‌.

Bardach, Eugene & Eric M. Patashnik. (2015). “Practical Guide for Policy Analysis: The Eight-fold Path to More Effective Problem solving”, justice policy network. Available: https//justicepolicynetwork.com

Dye, T. R. (2008). Understanding public policy (12th ed.). Pearson/Prentice Hall

European Training Foundation. (2018). Guidelines for policy analysis. European Training Foundation.

kraft. Mchael E. and Furlong, Scott R. (2018) Public Policy: Politics, analysis, and alternatives.( 6th ed), United Kingdom: CQ press.

Parsons, Wayne. (2005). Public Policy: An introduction to the theory and practice of policy analysis. Edward Elgar.

References

Alvani, Seyed Mehdi. (2017). Decision-Making and Public Policy-Making. Tehran: SAMT. [In Persian]

Behgam Ameen, Sajia. (2019). Fundamentals of Public Policy-Making. Kabul: Saeed Publications. [In Persian]

Parsons, Wayne. (2006). Foundations of Public Policy and Policy Analysis. Translated by Hamid Reza Malek-Mohammadi. Tehran: Research Institute of Strategic Studies Publications. [In Persian]

Danesh-Fard, Karamollah. (2016). The Process of Public Policy-Making. 2nd ed. Tehran: Safar Publishing. [In Persian]

Gupta, Dipak K. (2020). Policy and Policy Analysis. Translated by Rahmatollah Qolipour and Mehdi Faghihi. Tehran: SAMT. [In Persian]

Rahimi, Atiqullah. (2022). Course Notes on Public Policy Analysis. Kabul: Kabul University Press. [In Persian]

Zahrai, Elina; Omran, Mohammad. (2020). Analysis of Afghanistan's Investment Policies. [In Persian]

Fakoor, Nawrooz; Waqar, Yahya. (2021). “Examining the Barriers to Implementing Public Policies in Afghanistan's Government Organizations.” 1(1). Retrieved from: https://civilica.com/doc/1574341/ [In Persian]

Qolipour, Rahmatollah. (2017). Organizational Decision-Making and Public Policy-Making. 8th ed. Tehran: Organization for Research and Composing University Textbooks in the Humanities (SAMT). [In Persian]

Manourian, Abbas. (2018). Analysis of Public Policy: Concepts, Approaches, Models, and Processes. 2nd ed. Tehran: Tehran University Press. [In Persian]

Bardach, Eugene & Eric M. Patashnik. (2015). “Practical Guide for Policy Analysis: The Eight-fold Path to More Effective Problem solving”, justice policy network. Available: https//justicepolicynetwork.com

Dye, T. R. (2008). Understanding public policy (12th ed.). Pearson/Prentice Hall

European Training Foundation. (2018). Guidelines for policy analysis. European Training Foundation.

kraft. Mchael E. and Furlong, Scott R. (2018) Public Policy: Politics, analysis, and alternatives.( 6th ed), United Kingdom: CQ press.

Parsons, Wayne. (2005). Public Policy: An introduction to the theory and practice of policy analysis. Edward Elgar.

Downloads

چاپ شده

2024-12-21

ارجاع به مقاله

رحیمی ع., & ادیب ا. ج. (2024). آسیب‌شناسی تحلیل پالیسی‌های عامه در افغانستان: (‌با روی‌کرد به روش هشت‌گام). فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 13(4), ۱۰۵ - ۱۲۵. https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.13.I.4.6