صلۀ رحم؛ عامل و تجلی‌گاه پیش‌گیری رشدمدار از جرم

نویسندگان

  • سید محمد حسینی عضو هیئت علمی پوهنتون/ دانش‌گاه غالب کابل و دانش‌جوی دکترای حقوق جزا و جرم‌شناسی دانش‌گاه علّامه طباطبائی، ایران، تهران
  • عبدالقدوس آرسین دانش‌جوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانش‌گاه علّامه طباطبائی، ایران، تهران

DOI:

https://doi.org/10.58342/.v11i2.70

واژه‌گانِ کلیدی:

صلۀ رحم، تعامل، تعامل گرم نابرابر، پیش‌گیری رشدمدار، بزه‌کاری اطفال

چکیده

یکی از سازوکارهایی که می‌تواند در تحقق پیش‌گیری رشدمدار نقش برجسته‌‌یی داشته باشد، صلۀ رحم یا تعاملات گرم در شبکۀ خویشاوندی است. این پژوهش، به دنبال پاسخ‌یابی به این پرسش بوده است که: صلۀ رحم، در پیش‌گیری رشدمدار از بزه‌کاری اطفال چه تأثیری دارد؟ به این‌منظور، ابتدا با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی، مفاهیم مورد استفاده و رابطۀ آن‌ها با یک‌دیگر روشن شده است؛ سپس نظریات جرم‌شناختی مرتبط با بحث و حمایت‌کنندۀ ادعا مطالعه و در نهایت با استفاده از روش فراتحلیل، پیمایش‌های انجام شده در این حوزه بررسی گردیده‌اند. نتایج پژوهش، اثر پیش‌گیرانه صلۀ رحم بر بزه‌کاری اطفال را هم در حوزۀ نظریه و هم در حوزة عمل (پیمایش‌ها) تأیید می‌کند. بر‌اساس این یافته، به دولت‌های کشورهای اسلامی پیش‌نهاد می‌شود در تدوین سیاست جنایی کشورهای خود، صلۀ رحم را به‌عنوان یک ابزار بومیِ برخاسته از فرهنگ محلی مقبول جامعه، با درجۀ کارآیی بالا و هزینۀ پایین، مورد توجه جدی قرار دهند.

سرچشمه‌ها/ منابع

الف. فارسی

‏‫1. ابن منظور، محمد ابن مکرم. (۱۴۰۸الف‌). لسان العرب. ج 12. بیروت: دارالإحیاءالتراث العربی. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‌2. ابن منظور، محمد ابن مکرم. (۱۴۰۸ب‌). لسان العرب. ج 11. بیروت: دارالإحیاءالتراث العربی. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‌3. اعتمادی‌فرد، سید مهدی؛ لطفی خاچکی، بهنام؛ ‌مهدیزاده، منصوره. (۱۳۹۴). «تأثیر سرمایه اجتماعی خانوادگی بر انحرافات اجتماعی». ایران: نشریة مسائل اجتماعی ایران. 5 (25). ‬‬‬‬قابل دست‌رس در:

https://jspi.khu.ac.ir/article-1-2503-fa.html

‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬4. انجم شعاع، فاطمه؛ شیردل، الهام؛ شیردل، حمید‌ و زنگی آبادی، سیمین. (۱۳۹۵). «بررسی رابطة صلة رحم با تمایل به بزه‌کاری در بین دختران دبیرستانی شهر کرمان». ایران: فصل‌نامة علمی - تخصصی دانش انتظامی.‌ پیاپی 16. صص 1-18. ‬قابل دست‌رس در:‬‬‬‬

https://www.noormags.ir/view/fa/creator/415948‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

باقری، مهدیه؛ صدیق اورعی، غلامرضا‌ و یوسفی، علی. (۱۳۹۸). «مسألة تعامل اجتماعی در جامعة ایران (بازکاوی مشکلات تعامل در مجموعه‌مقالات گزارش وضعیت اجتماعی کشور)». نشریة مسائل اجتماعی ایران. پیاپی 53. قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬

‬‬https://jspi.khu.ac.ir/article-1-3084-fa.html‬‬‬‬‬‬‬

جندلی، منون. (۱۳۹۳). درآمدی بر پیش‌گیری از جرم. ترجمۀ شهرام ابراهیمی. تهران: میزان. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏7. دسترنج، منصوره. (۱۳۹۹). «بررسی نقش خانواده در بزه‌کاری نوجوانان و جوانان شهرستان بستک». ایران: دوفصل‌نامة مطالعات پُلیس زن. پیاپی 32. صص77-97.‬‬‬‬‬‬‬‬‬

قابل دست‌رس در:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1682650 ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫8. دهخدا، علی اکبر. (۱۴۰۰، ۶ دسامبر). لغت‌نامۀ دهخدا. بازیابی 25 اردیبهشت 2022.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

قابل دست‌رس در:

‪https://www.vajehyab.com/dehkhoda/صله رحم‎‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫9. دیکشنری عربی به فارسی. (بی‌تا). بازیابی 25 اردیبهشت 2022.

قابل دست‌رس در: ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‪www.vajehyab.com‎‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

ریاضت، زینب. (۱۳۸۸). «تبیین جامعه‌شناختی تأثیر اختلافات زوجین بر انحراف جنسی دختران». ایران: فصل‌نامة مطالعات پیش‌گیری از جرم. پیاپی 13. صص59-87، 13. قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬

https://noo.rs/hhErp‬‬‬‬‬‬‬

‏‫11. ساکی، ماندانا و هم‌کاران. (۱۳۹۶). «بررسی عوامل خانواده‌گی و شخصیتی مؤثر در نوجوانان بزه‌کار کانون اصلاح و تربیت شهر خرم آباد». یافته (فصل‌نامۀ علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان)، 11-20، 2.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫12. صدیق اورعی، غلامرضا؛ فرزانه، احمد؛ باقری، مهدیه؛ و محمدی، سیده شیوا. (۱۳۹۸). مبانی جامعه‌شناسی (مفاهیم و گزاره‌های پایه). قم: پژوهش‌گاه حوزه و دانش‌گاه. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫13. عزیزی، سعدی‌؛ ‌ترخان، مرتضی. (۱۳۹۳). «مقایسة سبک‌های فرزندپروری و سبک‌های هویتی در کودکان و نوجوانان عادی و بزهکار». طلوع بهداشت (دو ماهنامة علمی پژوهشی دانشکده بهداشت یزد). دی 104-117. 5 (مسلسل 47). قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬ https://tbj.ssu.ac.ir/browse.php?a_id=1292&sid=1&slc_lang=fa ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫14. عسکری خانقاه، اصغر؛ ‌کمالی، محمد شریف. (۱۳۷۸). انسان‌شناسی عمومی. تهران: سمت. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫15. غباری بناب، باقر؛ فقیهی، علی نقی؛ ‌‌قاسمی‌پور، یدالله. (۱۳۸۶). «آثار صلة رحم از ديدگاه اسلام و روان‌شناسی و کاربردهای تربيتی آن». دوفصل‌نامة تربیت اسلامی: 81-114، 5. قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

https://civilica.com/doc/833600‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫16. غلامی، حسین. (۱۳۸۵). عدالت ترمیمی. تهران: سمت. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫17. کلینی، محمد ابن یعقوب. (۱۳۶۷). فروع کافی. ترجمة علی اکبر غفاری. قم: دارالکتب‌الاسلامیه. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫18. محمودی، ابوالفضل؛‌ الهی دوست، مراد. (۱۳۹۷). «بررسی نقش خانواده در ارتکاب جرم توسط زندانیان اراک». فصل‌نامة دانش انتظامی پلیس استان مرکزی: 123-142، 3. قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

https://iranjournals.nlai.ir/handle/123456789/15375‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‏‫19. معظمی، شهلا؛ ‌نجیب اصفهانی، زینب. (۱۳۹۱). «تأثیر خشونت‌های خانوادگی بر بزهکاری کودکان و نوجوانان». فصل‌نامة مطالعات پیش‌گیری از جرم (علمی - ترویجی): 59-86، 22. قابل دست‌رس در:‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

https://www.magiran.com/paper/1117671‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

ممتاز، فریده. (۱۳۸۰). «مفهوم کج‌رفتاری از دیدگاه دورکیم». پژوهش‌نامة علوم انسانی: 75-85، 30. قابل دست‌رس در:

http://noo.rs/yQ9Uk ‬‬

مهرا، نسرین. (1398). «‬پیش‌گیری اجتماعی رشد مدار از بزه‌کاری اطفال در سیاست جنایی اسلام با تأکید بر آموزه‌های قرآنی». فصل‌نامة علمی مطالعات پیش‌گیری از جرم: 9-25 14،52 . قابل دست‌رس در:

https://www.magiran.com/paper/2107125‬‬‬‬

نایبی، هوشنگ؛ ‌لطفی خاچکی، بهنام. (۱۳۹۴). «تأثیر روابط و پیوندهای خویشاوندی بر میزان آسیب‌های اجتماعی در استان‌های کشور». بررسی مسائل اجتماعی ایران: 1-26. 1. قابل دست‌رس در:

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=289401‬

‏‫23. ولد، جرج؛ برنارد، توماس؛‌ اسنیپس، جفری. (۱۳۹۱). جرم‌شناسی نظری (گذری بر نظریه‌های جرم‌شناسی). ترجمۀ علی شجاعی. تهران: سمت. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

ب. انگلیسی

. Charles, P., Gorman-Smith, D., Schoeny, M., Sudec, L., Tolan, P., & David Henry. (2018). "Fathers’ Criminal Behavior and Involvement with Children: The Moderating Role of Family Relationships". Journal of the Society for Social Work and Research, 9(1).

. D. M Capaldi; K. C Pears; Patterson, G. R; & Owen, L. D. (2003). "Continuity of parenting practices across generations in an at-risk sample: A prospective comparison of direct and mediated associations". Journal of Abnormal Child Psychology, (2), 127-142. https://doi.org/https:// doi.org/10.1023/A:102251812

. J Fagan; & Lee, Y. (2012). “Do coparenting and social support have a greater effect on adoles- cent fathers than adult fathers?” (3), 247-258. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1111/j .1741-3729.2011.00651.x

. Murray, J; & Farrington, D. P. (2005). Parental imprisonment: Effects on boys? Antisocial behavior and delinquency through the life-course. Journal of Child Psychology and Psychiatry, (46), 1269-1278. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1111/j.1469-7610.2005.01433.x

. Trahan, Mark. (2017). Paternal Self-Efficacy and Father Involvement: A Bi-Directional Relationship. Psychology of Men & Masculinity. 19. 10.1037/men0000130.

. Murray , J., & Farrington, D. P. (2008). The Effects of Parental Imprisonment on Children. Crime and Justice, 37.

Downloads

چاپ شده

2022-09-11

ارجاع به مقاله

حسینی س. م., & آرسین ع. (2022). صلۀ رحم؛ عامل و تجلی‌گاه پیش‌گیری رشدمدار از جرم. فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 11(2), ۵۹-۷۷. https://doi.org/10.58342/.v11i2.70