وضعیت بهداشت دهان‌و‌دندان در رابطه با عوامل فردی، اجتماعی و رفتاری‌ در زنان سن باروری شهر هرات

(سال ۱۴۰۱ ه. ش)

نویسندگان

  • ‌پوهندوی دکتور نثاراحمد شایان عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب
  • علی رحیمی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات
  • دکتور شراره شایان دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • آرزو شیرزاد دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • شهیره احراری دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • انوشه اوستا دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • میترا حدید اوبه‌وال دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • مرسل جمشیدی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • فاطمه محمدی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • شراره یعقوبی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • آنیتا رسولی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • فردینا ازبک دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • زلیخا یارزاده دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات
  • بی‌بی‌حوا شلگری دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

DOI:

https://doi.org/10.58342/.v11i3.88

واژه‌گانِ کلیدی:

بهداشت دهان، پوسیده‌گی دندان، زنان، بارداری، هرات

چکیده

زمینه و هدف: بهداشت دهان و دندان زنان در سن باروری موضوع مهم صحت عامه است. این موضوع نه‌تنها می‌تواند نتایج بارداری را به خطر بیندازد؛ بل‌که ممکن است بر سلامت کلی نوزاد نیز تأثیر بگذارد. هدف ‌این مطالعه بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان و عوامل مرتبط با آن در زنان سن باروی شهر هرات بوده است.

روش: در این مطالعة توصیفی - مقطعی، مجموعاً ۴۱۱ خانم در سن باروری (۱۸-۶۵ سال) که از ‌جدی سال ۱۴۰۰ تا‌ جوزای سال ۱۴۰۱ به کلینیک‌های دندان‌پزشکی شهر هرات مراجعه نمودند، مورد مطالعه قرار گرفته است.

یافته‌ها: در این تحقیق ۵۰.۴‌٪ خانم‌ها ۱۸-۲۹ سال، ۷۴.۵٪ متأهل، ۴۷.۴٪ خانم خانه بودند. میانگین و انحراف معیار شاخص‌DMFT در میان اشتراک‌کننده‌گان  بود و ۵۰.۶٪ دارای پوسیده‌گی شدید دندان (DMFT>4) می‌باشند. میان سطح تحصیل، سن، تعداد ولادت‌ها و استفاده از نوشیدنی گازدار و شاخص پوسیده‌گی ارتباط معنا‌دار آماری وجود دارد (P < 0.001).

نتیجه‌گیری: وضعیت سلامت دهان و دندان زنان باردار رضایت‌بخش نبود و به‌طور متوسط ۵.۵ دندان پوسیده داشتند. افزایش سطح تحصیلات و آگاهی‌دهی به خانم‌های سن باروری ازجمله اقدامات مؤثر در ارتقای بهداشت دهان و دندان در نزد این خانم‌ها و اطفال­‌شان می‌باشد. انجام مطالعات وسیع‌تر در سطح کشور برای تعیین دقیق‌تر عوامل پوسیده‌گی دندان در نزد خانم‌های سن بارور‌ی بسیار ضروری می‌باشد.

شناخت‎‌‌نامۀ نویسنده‌گان

‌پوهندوی دکتور نثاراحمد شایان، عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب

عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب

علی رحیمی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

دکتور شراره شایان، دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

آرزو شیرزاد، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

شهیره احراری، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

انوشه اوستا، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

میترا حدید اوبه‌وال، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

مرسل جمشیدی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

فاطمه محمدی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

شراره یعقوبی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

آنیتا رسولی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

فردینا ازبک، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

زلیخا یارزاده ، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

بی‌بی‌حوا شلگری، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

سرچشمه‌ها/ منابع

Adair, P. M., Pine, C. M., Burnside, G., Nicoll, A. D., Gillett, A., Anwar, S., Broukal, Z., Chestnutt, I. G., Declerck, D., Ping, F. X., & others. (2004). Familial and cultural perceptions and beliefs of oral hygiene and dietary practices among ethnically and socio-economicall diverse groups. Community Dental Health, 21(1 Suppl), 102–111.

Ahmadian-Yazdi, A., & Sanatkhani, M. (2003). A descriptive survey of the oral health on a group of the Asian pregnant women resident in the UK. Journal of Mashhad Dental School, 27(Issue), 93–99.

Al-Tamimi, S., & Petersen, P. E. (1998). Oral health situation of schoolchildren, mothers and schoolteachers in Saudi Arabia. International Dental Journal, 48(3), 180–186. https://doi.org/10.1111/j.1875-595X.1998.tb00475.x

American Academy of Periodontology. (2004). American Academy of Periodontology Statement Regarding Periodontal Management of the Pregnant Patient. Journal of Periodontology, 75(3), 495–495. https://doi.org/10.1902/jop.2004.75.3.495

Azimi, S., Taheri, J. B., Tennant, M., Kruger, E., Molaei, H., & Ghorbani, Z. (2018). Relationship Between Mothers’ Knowledge and Attitude Towards the Importance of Oral Health and Dental Status of their Young Children. Oral Health & Preventive Dentistry, 16(3), 265–270. https://doi.org/10.3290/j.ohpd.a40760

Bates, S. B., & Riedy, C. A. (2012). Changing knowledge and beliefs through an oral health pregnancy message. Journal of Public Health Dentistry, 72(2), 104–111.

Deghatipour, M., Ghorbani, Z., Ghanbari, S., Arshi, S., Ehdayivand, F., Namdari, M., & Pakkhesal, M. (2019). Oral health status in relation to socioeconomic and behavioral factors among pregnant women: A community-based cross-sectional study. BMC Oral Health, 19(1), 117. https://doi.org/10.1186/s12903-019-0801-x

Ghaffari, M., Rakhshanderou, S., Safari-Moradabadi, A., & Torabi, S. (2018). Oral and dental health care during pregnancy: Evaluating a theory-driven intervention. Oral Diseases, 24(8), 1606–1614. https://doi.org/10.1111/odi.12928

Gharehghani, M. A. M., Bayani, A., Bayat, A.-H., Hemmat, M., Karimy, M., Ahounbar, E., Armoon, B., Fakhri, Y., & Schroth, R. J. (2021). Poor oral health-related quality of life among pregnant women: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Dental Hygiene, 19(1), 39–49. https://doi.org/10.1111/idh.12465

Gürsoy, M., Pajukanta, R., Sorsa, T., & Könönen, E. (2008). Clinical changes in periodontium during pregnancy and post-partum. Journal of Clinical Periodontology, 35(7), 576–583.

Hessari, H., Vehkalahti, M., Eghbal, M. J., & Murtomaa, H. (2009). Lifelong exposure to smoking and oral health among 35- to 44-year-old Iranians. Oral Health & Preventive Dentistry, 7(1), 61–68.

Hessari, H., Vehkalahti, M. M., Eghbal, M. J., Samadzadeh, H., & Murtomaa, H. T. (2008). Oral Health and Treatment Needs among 18-Year-Old Iranians. Medical Principles and Practice, 17(4), 302–307. https://doi.org/10.1159/000129610

Honkala, S., & Al-Ansari, J. (2005). Self-reported oral health, oral hygiene habits, and dental attendance of pregnant women in Kuwait. Journal of Clinical Periodontology, 32(7), 809–814. https://doi.org/10.1111/j.1600-051X.2005.00770.x

Hullah, E., Turok, Y., Nauta, M., & Yoong, W. (2008). Self-reported oral hygiene habits, dental attendance and attitudes to dentistry during pregnancy in a sample of immigrant women in North London. Archives of Gynecology and Obstetrics, 277(5), 405–409. https://doi.org/10.1007/s00404-007-0480-8

Kandan, P. M., Menaga, V., & Kumar, R. R. R. (2011). Oral health in pregnancy (guidelines to gynaecologists, general physicians & oral health care providers). JPMA. The Journal of the Pakistan Medical Association, 61(10), 1009–1014.

Kumar, S., Tadakamadla, J., Tibdewal, H., Duraiswamy, P., & Kulkarni, S. (2013). Factors influencing caries status and treatment needs among pregnant women attending a maternity hospital in Udaipur city, India. Journal of Clinical and Experimental Dentistry, 5(2), e72.

Madani, A. H., Dikshit, M., & Bhaduri, D. (2012). Risk for oral cancer associated to smoking, smokeless and oral dip products. Indian Journal of Public Health, 56(1), 57–60. https://doi.org/10.4103/0019-557X.96977

Marla, V., Srii, R., Roy, D. K., & Ajmera, H. (2018). The importance of oral health during pregnancy: A review. MedicalExpress, 5.

Martínez-Beneyto, Y., Vera-Delgado, M. V., Pérez, L., & Maurandi, A. (2011). Self-reported oral health and hygiene habits, dental decay, and periodontal condition among pregnant European women. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 114(1), 18–22.

Mills, L. W., & Moses, D. T. (2002). Oral Health During Pregnancy. MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing, 27(5), 275–280.

Moimaz, S. A. S., Fadel, C. B., Lolli, L. F., Garbin, C. A. S., Garbin, A. J. Í., & Saliba, N. A. (2014). Social aspects of dental caries in the context of mother-child pairs. Journal of Applied Oral Science, 22, 73–78. https://doi.org/10.1590/1678-775720130122

Okada, M., Kawamura, M., Kaihara, Y., Matsuzaki, Y., Kuwahara, S., Ishidori, H., & Miura, K. (2002). Influence of parents’ oral health behaviour on oral health status of their school children: An exploratory study employing a causal modelling technique. International Journal of Paediatric Dentistry, 12(2), 101–108. https://doi.org/10.1046/j.1365-263X.2002.00338.x

Pirie, M., Cooke, I., Linden, G., & Irwin, C. (2007). Dental manifestations of pregnancy. The Obstetrician & Gynaecologist, 9(1), 21–26. https://doi.org/10.1576/toag.9.1.021.27292

Saberi-Firoozi, M., Khademolhosseini, F., Yousefi, M., Mehrabani, D., Zare, N., & Heydari, S. T. (2007). Risk factors of gastroesophageal reflux disease in Shiraz, southern Iran. World Journal of Gastroenterology, 13(41), 5486–5491. https://doi.org/10.3748/wjg.v13.i41.5486

Sanders, A. E., Spencer, A. J., & Stewart, J. F. (2005). Clustering of risk behaviours for oral and general health. Community Dental Health, 22(3), 133–140.

Shamsi, M., Hidarnia, A., Niknami, S., & Khorsandi, M. (2013). The status of dental caries and some acting factors in a sample of Iranian women with pregnancy. World J Med Sci, 9(4), 190–197.

Shanthi, V., Vanka, A., Bhambal, A., Saxena, V., Saxena, S., & Kumar, S. S. (2012). Association of pregnant women periodontal status to preterm and low-birth weight babies: A systematic and evidence-based review. Dental Research Journal, 9(4) 190–197.

Siddiqui, T. M., Akram, S., Wali, A., Mahmood, P., & Rais, S. (2018). DENTAL CARIES AND GINGIVITIS AMONGST PREGNANT WOMEN: A SAMPLE FROM URBAN AND RURAL AREAS OF KARACHI. Pakistan Oral & Dental Journal, 38(1), 88–91.

Thomas, N. J., Middleton, P. F., & Crowther, C. A. (2008). Oral and dental health care practices in pregnant women in Australia: A postnatal survey. BMC Pregnancy and Childbirth, 8(1), 13. https://doi.org/10.1186/1471-2393-8-13

Downloads

چاپ شده

2022-09-12

ارجاع به مقاله

شایان ن., رحیمی ع., شایان ش., شیرزاد آ., احراری ش., اوستا ا., حدید اوبه‌وال م., جمشیدی م., محمدی ف., یعقوبی ش., رسولی آ., ازبک ف., یارزاده ز., & شلگری ب. (2022). وضعیت بهداشت دهان‌و‌دندان در رابطه با عوامل فردی، اجتماعی و رفتاری‌ در زنان سن باروری شهر هرات: (سال ۱۴۰۱ ه. ش). فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 11(3), ۱۳۱-۱۴۵. https://doi.org/10.58342/.v11i3.88

مقالاتِ بیش‌ترخوانده‌شده از همین‌ نویسنده