بررسی وضعیت خشونت علیه زنان در خانواده‌های چهار ناحیۀ (4، 5، 8 و 11) شهر کابل

نویسندگان

DOI:

https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.12.I.4.11

واژه‌گانِ کلیدی:

خشونت، خشونت علیه زنان، خشونت خانواده‌گی، شهر کابل

چکیده

ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮادهﮔﯽ مهمﺗﺮﯾﻦ رقم ﺧﺸﻮﻧﺖ علیه زﻧﺎن ﺑﺎ زیادترین صدمات اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، رواﻧﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ؛ در این تحقیق ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ رابطه ﺑﯿﻦ ﻫﻤﺴﺮآزاری (ﺧﺸﻮﻧﺖ علیه زﻧﺎن در کانون ﺧﺎﻧﻮاده) و ﺑﺮﺧﯽ ﻋﻮاﻣﻞ تأثیرگذار ﺑﺮآن پرداخته شده است. ﻫﺪف اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﻨﺎﺧﺖ اندازۀ همسرآزاری و اشکال ﺧﺸﻮﻧﺖ انجام‌ﺷﺪه ﻋﻠﯿﻪ زﻧﺎن در چهار ناحیۀ ﺷﻬﺮ کابل، ناحیه‌های (4، 5، 8 و 11) اﺳﺖ. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ تأثیرگذار ﺑﺮ ﺧﺸﻮﻧﺖ، نظریات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺼـﻮر اﻗﺘﺪارﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ، ﺗﺼﻮر فرمان‌بردارانه، هویت‌ فرهنگی و ﺷﯿﻮهﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﺬﯾﺮی ﻧﻘﺶﻫﺎی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. تحقیق حاضر ﺑﻪ‌‌ﺻﻮرت ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ پرسش‌نامه در مورد (200) ﻧﻔﺮ از زﻧﺎن ﻣﺘﺄﻫﻞ ﺷﻬﺮ کابل ﮐﻪ دﺳﺖﮐﻢ دو ﺳﺎل از ازدواج آنﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ بود، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی اﺟﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ. دست‌آورد‌های پژوهش ﻧﺸﺎن ﻣﯽدهند ﺧﺸﻮﻧﺖ در خانواده‌های ﻣﻮرد تحقیق در عرصه‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد دارد. زیادترین تأثیرگذاری ﺧﺸﻮﻧﺖ موجود، خشونتِ ‌جسمی و ﺧﺸﻮنتِ ‌روانی و کم‌ترین اندازۀ ﺧﺸﻮﻧﺖ، خشونتِ مالی اﺳﺖ؛ هم‌چنان ﻧﺘﺎﯾﺞ پژوهش حاکی از ‌آن‌است، ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺗﺼﻮر اﻗﺘﺪار‌ﮔﺮاﯾﺎﻧﮥ ﻣﺮد از ﻧﻘﺶ ﺧﻮد و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻋﻠﯿﻪ زﻧﺎن ارتباط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ وﺟﻮد دارد و ﺑﯿﻦ ﮐﻤﮏ و هم‌کاری ﺷﻮﻫﺮ در امور ﻣﻨﺰل ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻋﻠﯿﻪ زﻧﺎن رابطۀ برعکس به‌ﻣﺸﺎﻫﺪه می‌رسد؛ بناءً نتایج به‌دست‌آمده بیان‌کنندۀ این‌اﺳﺖ‌ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﮥ ﺧﺸﻮﻧﺖ زن و ﻣﺮد در ﺧﺎﻧﻮاده آغاز و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻋﻠﯿﻪ زﻧﺎن راﺑﻄﮥ تنگاتنگ موجود است.

شناخت‌نامۀ نویسنده

پوهندوی محمدشفیع صالحی، پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ کابل

هیئت علمی پوهنځی/ دانش‌کدة حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ کابل، کابل، افغانستان

سرچشمه‌ها/ منابع

آﺑﻮت، ﭘﻼﻣﺎ؛‌ ﮐﻠﺮ،‌ واﻻس. (1380). ﺟﺎﻣﻌﻪ‌ﺷﻨﺎسی زﻧﺎن. ﺗﺮﺟﻤﮥ‌ ﻣﻨﯿﮋه ﻧﺠﻢ ﻋﺮاﻗﯽ. ﺗﻬﺮان: ﻧﯽ.

اﻋﺰازي، ﺷﻬﻼ. (1380). ﺟﺎﻣﻌﻪ‌ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺧﺎﻧﻮاده. ﺗﻬﺮان: روشن‌گران و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﻧﺎن.

اﻋﺰازي، ﺷﻬﻼ. (1380). ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده‌ﮔﯽ ﯾﺎ زﻧﺎن ﮐﺘﮏ‌ﺧﻮرده. ﺗﻬﺮان: انتشارات ﺳﺎﻟﯽ.

ایوبی، فضل‌الرحمن. (1392). حقوق بشر، جندر و حقوق طفل. کابل: قوماندانی عمومی اکادمی پولیس.

ایوبی، فضل‌الرحمن. (1392). د بشر حقوق، جندر او د ماشومانو حقوق. کابل: د پولیسو د اکادمی لوی قوماندانی.

آگاهی حقوقی. (1388). ماه‌نامه (مجموعه مقالات). کابل: وزارت عدلیه.

ﺑﺎﻧﺪورا، آﻟﺒﺮت. (1372). ﻧﻈﺮﯾﻪ‌ﻫﺎي ﯾﺎدﮔﯿﺮي. ﺗﺮﺟﻤﮥ‌ ﻓﺮﻫﺎد ﻣﺎﻫﺮ. ﺷﯿﺮاز: راهﮔﺸﺎ.

بیرامی، منصور. (1378). خانواده و آسیب‌شناسی آن. تهران: انتشارات آیدین.

جمعی از نویسنده‌گان و علمای وزارت ارشاد، حج و اوقاف. (1391). خانوادة سالم و جامعﮥ‌ خوشبخت. کابل: شرکت سهامی مطبعۀ نعمانی.

چرا خودکشی(مجموعۀ مقالات). (1382). کابل: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان.

راس، آﻟﻦ. (1373). روان‌شناسی ﺷﺨﺼﯿﺖ. ﺗﺮﺟﻤﮥ‌ ﺳﯿﺎوش ﺟﻤﺎﻟﻔﺮ. ﺗﻬﺮان: ﻣﺮﮐﺰ.

روي، ﻣﺎري. (1377). زﻧﺎن ﮐﺘﮏ‌ﺧﻮرده: روان‌ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺧﺸﻮﻧﺖ در ﺧﺎﻧﻮاده. ﺗﺮﺟﻤـﮥ ﻣﻬـﺪي ﻗﺮاﭼـﻪ‌داﻏـﯽ. ﺗﻬﺮان: علمی.

سادات، معصومه. (1390). سیاست جنائی در قبال زنان متضرر. کابل: نشر میزان.

شجاعی، علی. (1380). جرم‌شناسی نظری. قم: انتشارات مهر.

صالحی، محمد‌شفیع. (1398). کریمینولوژی. کابل: انتشارات حامد رسالت.

عالمی، احسان‌الله. (1397). طب عدلی. کابل: انتشارات سعید.

References

Aalami, Ehsanullah. (2018). Forensic Medicine. Kabul: Saeed Publications. (in Persian)

Abwat, P., & Kelar Walaas. (2001). Social Research Methods: A Guide for Researchers. Tehran: Ney Publishing. (in Persian)

Ayubi, Fazlur Rahman. (2013). Human Rights, Gender, and Child Rights. Kabul: General Command of the Police Academy. (in Persian)

Ayubi, Fazlur Rahman. (2013). Human Rights, Gender, and Child Rights. Kabul: Police Academy Publications. (in Pashto)

Azazi, Shala. (2001). Family Violence: Causes and Coping Strategies. Tehran: Salie Publications. (in Persian)

Azazi, Shala. (2001). Introduction to Family Sociology. Tehran: Roshangaran and Nourangizran Publications. (in Persian)

Bandura, Albert. (1993). Social Learning Theory. Shiraz: Raghsehgaran. (in Persian)

Beyrami, Mansour. (1999). Family and Its Pathology. Tehran: Aydin Publications. (in Persian)

Healthy Family and Happy Society. (2012). Various Authors and Scholars of the Ministry of Hajj and Endowments. Kabul: Nahmani Printing Company. (in Persian)

Legal Awareness. (2009). Monthly Collection of Articles. Kabul: Ministry of Justice, General Directorate of Legal Rights. (in Persian)

Rass, Alan. (1994). Psychological Sociology. Tehran: Markaz Publications. (in Persian)

Rui, Mary. (1998). Family Violence: Psychological Violence in the Family. Tehran: Elm Publications. (in Persian)

Sadat, Masoumeh. (2011). Criminal Policy towards Affected Women. Kabul: Mezan Publishing. (in Persian)

Salehi, Mohammad Shafi. (2019). Criminology. Kabul: Hamed Rasulat Publications. (in Persian)

Shojai, Ali. (2001). Theoretical Criminology. Qom: Mehr Publications. (in Persian)

Why Suicide. (2003). Collection of Articles. Kabul: Independent Human Rights Commission of Afghanistan. (in Persian)

Downloads

چاپ شده

2023-12-21

ارجاع به مقاله

صالحی م. (2023). بررسی وضعیت خشونت علیه زنان در خانواده‌های چهار ناحیۀ (4، 5، 8 و 11) شهر کابل. فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 12(4), ۲۱۵-۲۳۳. https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.12.I.4.11