تحلیل حقوقی – جامعه‌شناختیِ عوامل مؤثر بر گدایی در شهرِ کابل

نویسندگان

  • محمدشفیع صالحی پوهندویِ دیپارتمنت حقوق‌، پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ کابل، کابل، افغانستان https://orcid.org/0009-0001-4823-248X

DOI:

https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.14.I.1.5

واژه‌گانِ کلیدی:

گدایی، شهر کابل، معضلات اجتماعی، مشکلات اقتصادی، ابزارهای حقوقی، راه‌کارها

چکیده

پدیدۀ گدایی یکی از مسائل اجتماعی جدّی و رایج در شهر کابل است، که روزانه در سرک‌ها، بازارها، اماکن عمومی و مساجد مشاهده می‌شود. بسیاری از افراد با ظاهری نامرتب و تظاهر به بیماری، به هدف جلب ترحم عمومی و کسب درآمد بدون تلاش، به گدایی مشغول هستند. این تحقیق به‌منظور شناسایی ریشه‌های این پدیده، با روی‌کردِ حقوقی- جامعه‌شناختی، به تحلیل عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار بر گدایی پرداخته است. پرسش اصلی پژوهش این بوده‌است که: چه عواملی در گسترش گدایی در کابل نقش دارند و چه راه‌کارهایی می‌توان برای کاهش این پدیده ارائه داد؟ این تحقیق به روش ‌تحلیلی و با استفاده از مشاهدات عینی در مناطق مختلف کابل انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که فقر، بی‌کاری، ضعف نظارت اجتماعی، مهاجرت بی‌رویه و نبود حمایت‌های دولتی از‌جمله عوامل اصلی گسترش گدایی هستند. راه‌کارهای ارائه‌شده شامل تقویت سیاست‌های رفاهی، ایجاد فرصت‌های شغلی، اجرای قوانین بازدارنده و آگاهی‌بخشی عمومی‌است، که می‌توانند در کاهش این معضل و بهبود وضعیت اجتماعی کابل مؤثر واقع شوند.

شناخت‌نامۀ نویسنده

محمدشفیع صالحی، پوهندویِ دیپارتمنت حقوق‌، پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ کابل، کابل، افغانستان

پوهندویِ دیپارتمنت حقوق‌، پوهنځی/ دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی، پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ کابل، کابل، افغانستان

سرچشمه‌ها/ منابع

ابراهیمی، محمدیونس. (1396). نظام اقتصادی اسلام. کابل: انتشارات امیری.

اﻋﺰازي، ﺷﻬﻼ. (۱۳۸۰). ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده‌ﮔﯽ ﯾﺎ زﻧﺎن ﮐﺘﮏ‌ﺧﻮرده. ﺗﻬﺮان: انتشارات ﺳﺎلی.

ایوبی، فضل الرحمن. (۱۳۹۲). د بشر حقوق، جندر او د ماشومانو حقوق. کابل: د پولیسو د اکادمی لوی قوماندانی.

ایوبی، فضل‌الرحمن. (۱۳۹۲). حقوق بشر، جندر و حقوق طفل. کابل: قوماندانی عمومی اکادمی پولیس.

آﺑﻮت،‌ ﭘﻼﻣﺎ؛‌ ﮐﻠﺮ،‌ واﻻس. (۱۳۸۰). ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ زﻧﺎن. ﺗﺮﺟﻤﮥ‌ ﻣﻨﯿﮋه‌ ﻧﺠﻢ ﻋﺮاﻗﯽ. ﺗﻬﺮان: انتشارات نی.

جمعی از نویسنده‌گان. (1391). خانوادة سالم و جامعة خوشبخت. کابل: شرکت سهامی مطبعه نعمانی.

خوستی، عبدالسلام. (1395). حقوق اطفال. کابل: انتشارات میوند.

دانش، حفیظ الله. (۱۳۹۴). حقوق جزای بین‌المللی. کابل: انتشارات مستقبل.

روي، ﻣﺎري. (۱۳۷۷). زﻧﺎن ﮐﺘﮏ‌ﺧﻮرده: روان‌ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺧﺸﻮﻧﺖ در ﺧﺎﻧﻮاده. ﺗﺮﺟﻤـﮥ ﻣﻬـﺪي ﻗﺮاﭼـﻪ‌داﻏـﯽ. ﺗﻬﺮان: علمی.

سادات، معصومه. (۱۳۹۰). سیاست جنایی افغانستان در قبال زنان بزه‌دیده. تهران: نشر میزان.

صالحی، محمد‌شفیع. (۱۳۹۸). کریمینولوژی. کابل: انتشارات حامد رسالت.

صمدی، فلک‌نیاز. (۱۳۸۵). حقوق اطفال. کابل: نور‌السلام.

‌ عظیمی، شرف‌الدین. (1394). روا‌ن‌شناسی جنایی. کابل: انتشارات رسالت.

فاریابی، محمد عظیم. (۱۳۹۶). کریمینولوژی. کابل: انتشارات حامد رسالت.

وزارت عدلیه. (‌۱۳۴۳‌). قانون جمع‌آوری گداها و جلوگیری از گدایی.

ولد، جرج؛ برنارد، توماس؛ اتیپس، جفری. (1388). ‌جرم‌شناسی نظری. ترجمة علی شجاعی. تهران: سمت.

References

Ibrahimi, Mohammad Younus. (2017). Islamic Economic System. Kabul: Amiri Publications.

Azadi, Shahla. (2001). Domestic Violence or Battered Women. Tehran: Saali Publications.

Ayubi, Fazel Rahman. (2013). Human Rights, Gender, and Children's Rights. Kabul: Police Academy's Major Command.

Ayubi, Fazel Rahman. (2013). Human Rights, Gender, and Child Rights. Kabul: Police Academy's Major Command.

Abot, Palama; Keller, Wallace. (2001). Sociology of Women. Translated by Monyjeh Najm Iaraqi. Tehran: Ney Publications.

A Group of Writers. (2012). Healthy Family and Prosperous Society. Kabul: Niaamani Publishing Company.

Khosti, Abdul Salam. (2016). Children's Rights. Kabul: Maiwand Publications.

Danesh, Hafizullah. (2015). International Criminal Law. Kabul: Mustaqbal Publications.

Roy, Mary. (1998). Battered Women: Psychological Study of Domestic Violence. Translated by Mehdi Qaraaje Daagh. Tehran: Ilmi Publications.

Sadat, Masoumeh. (2011). Criminal Policy of Afghanistan Regarding Victimized Women. Tehran: Mizan Publishing.

Salehi, Mohammad Shafi. (2019). Criminology. Kabul: Hamed Resalat Publications.

Samadi, Falaq-Niaz. (2006). Children's Rights. Kabul: Noor-al-Salam Publications.

Azimi, Sharafuddin. (2015). Criminal Psychology. Kabul: Resalat Publications.

Faryabi, Mohammad Azim. (2017). Criminology. Kabul: Hamed Resalat Publications.

Ministry of Justice. (1964). Law on the Collection of Beggars and Prevention of Begging.

Wald, George; Bernard, Thomas; Etipps, Jeffrey. (2009). Theories of Criminology. Translated by Ali Shajai. Tehran: Samt Publications.

Downloads

چاپ شده

2025-03-22

ارجاع به مقاله

صالحی م. (2025). تحلیل حقوقی – جامعه‌شناختیِ عوامل مؤثر بر گدایی در شهرِ کابل. فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 14(1), ۸۹ - ۱۱۱. https://doi.org/10.58342/ghalibqj.V.14.I.1.5