سیاست خارجی افغانستان از (2001 تا 2020 م)

چکیده

مفهوم سیاست خارجی در یک نگاه در پیوند با مؤلفه‌هایی چون اهداف ملی و ابزارهای نیل به آن تعریف می‌شود. این مفهوم یکی از پیچیده‌ترین و درعین‌حال، ضروری‌ترین نیاز برای کشورهای مختلف نظام بین‌الملل بوده است. گسترش روند جهانی‌شدن، چند‌جانبه‌گی مناسبات، تحول در مفهوم قدرت و هم‌چنین چینش آن در نظام بین‌الملل و از همه مهم‌تر نیازهای توسعه‌یی یک کشور پسامنازعه‌، قالب‌بندی‌های جدیدی را در سیاست‌گذاری خارجی کشورها، به‌خصوص افغانستان در پی داشته است. اهمیت این مسأله در این است که افغانستان با درک نظام بین‌الملل معاصر و بایسته‌های تعامل با آن مناسبات خویش با سایر ملل را باید به شکل عاقلانه بنیان بگذارد.

هدف این پژوهش بررسی سیاست خارجی افغانستان از سال 2001 تا 2020 بوده است؛ به همین جهت پرسش اساسی‌یی که در این خصوص مطرح است این است که: چه تفاوتی بین سیاست خارجی افغانستان در دورة کرزی و غنی از 2001 تا 2020 موجود بوده است؟ برای پاسخ‌یابی به این پرسش، از روش مقایسه‌یی – تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتاب‌خانه‌یی استفاده گردیده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهند که ‏در دوران کرزی، سیاست خارجی افغانستان با تأکید و تمرکز بر دیپلماسی سیاسی سه وجه داشت که شامل توجه به (1. جامعة بین‌الملل؛ 2. کشورهای منطقه‌یی و 3. کشورهای اسلامی) بود؛ اما سیاست خارجی افغانستان در دورة غنی، متمرکز بر به‌کارگیری دیپلماسی اقتصادی بود و پنج وجه داشت که شامل تمرکز بر (1. هم‌سایه‌گان؛ 2.‌ جهان اسلام؛ 3. اروپا، امریکا، ژاپن و استرالیا؛ 4. کشورهای آسیایی و ‌5‌. سازمان‌های بین‌المللی) بود.