بررسی علل مرگ‌ومیر ناشی از سوخته‌گی در مریضان بستری بخش جراحی پلاستیک و سوخته‌گی

(طی سال‌های 95 تا 96 ه . ش)

نویسندگان

  • دکتور عبدالسمیع سعادت عضو هیئت‌تخصص طبی جراحی عمومی شفاخانۀ حوزه‌وی هرات
  • ‌پوهندوی دکتور نثاراحمد شایان عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب
  • علی رحیمی دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات
  • دکتور شراره شایان دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

DOI:

https://doi.org/10.58342/.v11i3.89

واژه‌گانِ کلیدی:

سوخته‌گی، خودسوزی، عامل سوخته‌گی، مرکز جراحی پلاستیک، هرات

چکیده

زمینه و هدف: سوخته‌گی مشکل صحت عامه و یک عامل آسیب‌رسان جهانی در جوامع صنعتی و در حال توسعه می‌باشد، ‌که در انواع شدید، منجر به فوت می‌شود. هدف این تحقیق بررسی اپیدمیولوژیک سوخته‌گی در مرکز جراحی پلاستیک و سوخته‌گی هرات بوده‌است.

روش: در این مطالعۀ توصیفی - مقطعی، مجموعاً 100 مریض سوخته‌گیِ 1-60 سال از اول حمل 1395 تا حوت 1396 در مرکز جراحی پلاستیک شهر هرات مورد مطالعه قرار داده شده است.

یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که: بیش‌ترین وقوعات سوخته‌گی در میان اطفالِ کم‌تر‌از 10 سال (42.0٪)، خانم‌ها (54.0٪)، افرادی با وضع اقتصادی ضعیف (63.0٪) و ولسوالی‌ها (53.0٪) اتفاق میفتد. حدود نیمی‌ از سوخته‌گی‌ها (46.0٪) کم‌تر‌از 20.0٪) سطح بدن را درگیر کرده، طوری‌که نیمی از وقوعات درجه‌دو و نیمی دیگر درجه‌سه می‌باشد؛ بیش‌ترین وقوعات تصادفی (77.0٪) و مهم‌ترین عامل آبِ جوش (39.0٪) است. دوسوم موارد (67.0٪) بدون نیاز به جراحی تداوی شده و مهم‌ترین علت مرگ (62.0٪) عفونت زخم و سپسس است. میان وقوع مرگ‌و‌میر و متغیرهای درجۀ سوخته‌گی، فیصدی سوخته‌گی، عفونت زخم، خودسوزی، آسیب استنشاقی و جنسیت تفاوت معنادار آماری وجود دارد (P < 00.01).

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه تأکید بر شیوع سوخته‌گی در رده‌های سنی و جنسی خاص دارد. قربانیان سوخته‌گی را بیش‌تر اطفال و جوانان تشکیل می‌دهند. افزایش سطح آگاهی عمومی و رعایت تمهیدات جلوگیری از عفونت می‌تواند در کاهش مرگ‌و‌میر مؤثر باشد. انجام مطالعات وسیع‌تر در سطح کشور برای تعیین دقیق‌تر وقوعات و اختلاطات سوخته‌گی بسیار ضروری می‌باشد.

شناخت‎‌‌نامۀ نویسنده‌گان

دکتور عبدالسمیع سعادت، عضو هیئت‌تخصص طبی جراحی عمومی شفاخانۀ حوزه‌وی هرات

عضو هیئت‌تخصص طبی جراحی عمومی شفاخانۀ حوزه‌وی هرات

‌پوهندوی دکتور نثاراحمد شایان، عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب

عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات و غالب

علی رحیمی، دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

دانش‌جوی پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب معالجه‌وی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

دکتور شراره شایان، دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

دانش‌آموختۀ پوهنځی/ دانش‌کدۀ طب دندان پوهنتون/ دانش‌گاه غالبِ هرات

سرچشمه‌ها/ منابع

A, K., A, Z. K., E, B. F., B, M. S., A, K., & A, T. A. and. (2007). Burn death rate among hospitalized patients in Zare’ teaching hospital of Mazandaran medical University, Sari, Iran (2002-04). Journal of Gorgan University of Medical Sciences, 9(1). http://goums.ac.ir/journal/article-1-280-fa.html, p. 79-82

Çakir, B., & Yeğen, B. C. (2004). Systemic responses to burn injury. Turkish Journal of Medical Sciences, 34(4), 215–226.

Calder, F. (2002). Four years of burn injuries in a Red Cross hospital in Afghanistan. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 28(6), 563–568. https://doi.org/10.1016/s0305-4179(02)00071-2

Chawla, D. (2010). Original research paper A Two-year Burns Fatality Study. https://www.academia.edu/9523081/Original_research_paper_A_Two_year_Burns_Fatality_Study, p. 292-297

Forjuoh, S. N. (2006). Burns in low- and middle-income countries: A review of available literature on descriptive epidemiology, risk factors, treatment, and prevention. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 32(5), 529–537. https://doi.org/10.1016/j.burns.2006.04.002

Gari, A. A., Al-Ghamdi, Y. A., Qutbudden, H. S., Alandonisi, M. M., Mandili, F. A., & Sultan, A. (2012). Pediatric burns in Western Saudi Arabia. Saudi Medical Journal, 33(10), 1106–1110.

Heimbach, D. (1999). Burn patients, then and now. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 25(1), 1–2.

Krug, E. G., Violence, W. H. O., & Team, I. P. (1999). Injury: A leading cause of the global burden of disease / edited by E. Krug (p. WHO/HSC/PVI/99.11). World Health Organization, p. 1-10.

Liao, C. C., & Rossignol, A. M. (2000). Landmarks in burn prevention. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 26(5), 422–434. https://doi.org/10.1016/s0305-4179(00)00026-7

McKibben, J. B. A., Ekselius, L., Girasek, D. C., Gould, N. F., Holzer, C., Rosenberg, M., Dissanaike, S., & Gielen, A. C. (2009). Epidemiology of burn injuries II: Psychiatric and behavioural perspectives. International Review of Psychiatry (Abingdon, England), 21(6), 512–521. https://doi.org/10.3109/09540260903343794

Mock, C., Quansah, R., Krishnan, R., Arreola-Risa, C., & Rivara, F. (2004). Strengthening the prevention and care of injuries worldwide. Lancet (London, England), 363(9427), 2172–2179. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(04)16510-0

Mzezewa, S., Jonsson, K., Aberg, M., & Salemark, L. (1999). A Prospective study on the epidemiology of burns in patients admitted to the Harare burn units. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 25(6), 499–504. https://doi.org/10.1016/s0305-4179(99)00041-8

Othman, N., & Kendrick, D. (2010). Epidemiology of burn injuries in the East Mediterranean Region: A systematic review. BMC Public Health, 10(1), 83-85. https://doi.org/10.1186/1471-2458-10-83

Padovese, V., De Martino, R., Eshan, M. A., Racalbuto, V., & Oryakhail, M. A. (2010). Epidemiology and outcome of burns in Esteqlal Hospital of Kabul, Afghanistan. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 36(7), 1101–1106. https://doi.org/10.1016/j.burns.2010.01.003

Park, S.-Y., Choi, K.-A., Jang, Y., & Oh, S.-J. (2008). The risk factors of psychosocial problems for burn patients. Burns: Journal of the International Society for Burn Injuries, 34(1), 24–31. https://doi.org/10.1016/j.burns.2007.03.012

Sukhai, A., Harris, C., Moorad, R. G. R., & Dada, M. A. (2002). Suicide by self-immolation in Durban, South Africa: A five-year retrospective review. The American Journal of Forensic Medicine and Pathology, 23(3), 295–298. https://doi.org/10.1097/00000433-200209000-00020

Toon, M. H., Maybauer, D. M., Arceneaux, L. L., Fraser, J. F., Meyer, W., Runge, A., & Maybauer, M. O. (2011). Children with burn injuries—Assessment of trauma, neglect, violence and abuse. Journal of Injury & Violence Research, 3(2), 98–110. https://doi.org/10.5249/jivr.v3i2.91

Downloads

چاپ شده

2022-09-03

ارجاع به مقاله

سعادت ع., شایان ن., رحیمی ع., & شایان ش. (2022). بررسی علل مرگ‌ومیر ناشی از سوخته‌گی در مریضان بستری بخش جراحی پلاستیک و سوخته‌گی : (طی سال‌های 95 تا 96 ه . ش). فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 11(3), ۱۴۷-۱۵۹. https://doi.org/10.58342/.v11i3.89

مقالاتِ بیش‌ترخوانده‌شده از همین‌ نویسنده