خوانش ریالیستیِ مجموعه‌داستان کوتاهِ «گرگ‌ها و ده‌کده»

(اثر حسین فخری)

نویسندگان

  • غلام رسول رحمانی عضو هیئت علمی پوهنتون/ دانش‌گاه غالب (هرات)

DOI:

https://doi.org/10.58342/.v11i2.67

واژه‌گانِ کلیدی:

ادبیات معاصر افغانستان، داستان، داستان ریالیستی، ریالیزم، گرگ‌ها و دِه‌کده، حسین فخری

چکیده

در مورد داستان و داستان‌‌نویسی، کارهای زیادی در افغانستان صورت نگرفته و در محافل و دانش‌گاه‌ها، کم‌تر به این بخش از ادبیات ما پرداخته شده و همین امر، سبب گردیده است که رشدِ‌ داستان‌نویسی در کشور، پایین باشد؛ به هرحال، داستان‌نویسان، در کنار شاعران،‌ آثاری با میزانِ موفقیت خوب و گاهی کم، کار خود را انجام داده‌اند؛ از آن‌جمله،‌ حسین فخری‌است که از سال ۱۳۵۴، با داستانِ‌ کوتاهِ «مهمان کوچک»، در ردۀ داستان‌نویسان قرار گرفت. از او داستان‌های کوتاه، رمان و سفرنامه‌هایی منتشر شده است. از این میان، «گرگ‌ها و دِه‌کده»، مجموعه‌داستان کوتاهی‌است، که قابلیت خوانش ریالیستی آن فراهم بود؛ لذا، این تحقیق، باهدف خوانش ریالیستی این مجموعه و پاسخ‌یابی به میزانِ موفقیتِ این داستان‌نویس و چه‌گونه‌گی محتوا و ساختار آن شکل گرفته است. محدودۀ این پژوهش، مجموعه داستان «گرگ‌ها و ده‌کده» بوده است، که از مبانی نظری مکتب ریالیزم سود جُسته شده است. داده‌ها، به‌شیوۀ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و یافته‌ها به‌گونۀ کیفی بیان شده است. یافته‌های پژوهش، بیان‌گر این هستند که: به استثنای سه داستان، هشت داستانِ دیگر این مجموعه، داستان‌های ریالیستی است، که روایت‌گر زنده‌گی جامعۀ سطح پایین و متوسط است. شخصیت‌ها به‌گونۀ کامل،‌ نمایندۀ طبقۀ اجتماعی شان هستند، صحنه‌پردازی‌ها، ساده و عام‌فهم است، زبان و لحن، معیاری و عامیانه است، و داستان‌ها به شیوۀ دانای کل و اول‌شخص روایت گردیده‌اند.

سرچشمه‌ها/ منابع

پاینده، حسین. (1389). داستان کوتاه در ایران (داستان‌های رئالیستی و ناتورالیستی). ج1. چ1. تهران: نیلوفر.

پک، جان. (1380). شیوۀ تحلیل رمان. ترجمۀ احمد صدارتی. تهران: مرکز.

ثروت، منصور. (1385). آشنایی با مکتب‌های ادبی. تهران: سخن.

دقیقیان، شیرین‌دخت. (1371). منشأ شخصیت در ادبیات داستانی. تهران: نویسنده.

رزاق‌پور، مرتضی و نوش‌آبادی، سمیه. (1392). «بازتاب رئالیسم در اشعار لاهوتی». سنندج: فصل‌نامۀ علمی – پژوهشی زبان و ادب فارسی – دانش‌کدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی. سال پنجم. شمارۀ 14. صص63 – 85. قابل دست‌رس در:

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=219785

ساچکوف، بوریس. (1362). تاریخ رئالیسم. ترجمۀ محمدتقی فرامرزی. تهران: تندر.

سیدحسینی، رضا. (1358). مکتب‌های ادبی. ج 1. چ هفتم. تهران: کتاب زمان.

شاریته، پیر. (1373). «عصر طلایی رمان از رمانتیسم تا واقع‌گرایی». ترجمة سیروس سعیدی. ادبستان: شمارۀ 40. ص 57. قابل ‌دست‌رس در:

http://ensani.ir/fa/article/204608/%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C

فخری، حسین. (1397). مجموعه‌داستان گرگ‌ها و ده‌کده. تهران: نشر آمو. ‌

لاج، دیوید و هم‌کاران. (1389). نظریه‌های رمان: از رئالیسم تا پسامدرنیسم. ترجمة حسین پاینده. چ دوم. تهران: نیلوفر.

لوکاچ، گئورگ. (1380). جامعه‌شناسی رمان. ترجمۀ محمد جعفر پوینده. تهران: نشرچشمه.

محسنی، فاطمه. (1392). «رئالیسم انتقادی در سووشون». ایران: فصل‌نامۀ تخصصی زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ 15. صص 83 – 104. قابل دست‌رس در:

https://www.magiran.com/paper/2185572

محمدلو، مهناز و نظری، نجمه. (1393). «"جزیرۀ سرگردانی" و مکتب رئالیسم». سنندج: فصل‌نامۀ علمی – پژوهشی زبان و ادب فارسی – دانش‌کدۀ ادببیات و زبان‌های خارجیِ دانش‌گاه آزاد اسلامی. سال ششم. شمارۀ 20. صص179- 204. قابل دست‌رس در:

https://www.magiran.com/paper/2098615

محمدی، حسنعلی. (1375). شعر معاصر ایران از بهار تا شهریار. ج اول. چ سوم. تهران‌: ارغنون.

‌محمدی، محمدحسین. (1398). داستان کوتاه در افغانستان. کابل: انتشارات تاک.

میترا. (1353). رئالیسم و ضد رئالیسم در ادبیات. چ پنجم. ایران: انتشارات نیل.

Downloads

چاپ شده

2022-09-11

ارجاع به مقاله

رحمانی غ. ر. (2022). خوانش ریالیستیِ مجموعه‌داستان کوتاهِ «گرگ‌ها و ده‌کده»: (اثر حسین فخری). فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 11(2), ۴۱-۵۸. https://doi.org/10.58342/.v11i2.67