آسیب‌شناسی بحران آلوده‌گی هوا در شهر هرات

نویسندگان

  • علی‌الله آزاد عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدة علوم اجتماعی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات
  • نازیه محمدیار پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی
  • مژده آزاده پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی
  • مرضیه محمدیار پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی
  • پروین آزاده پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

DOI:

https://doi.org/10.58342/.v11i3.84

واژه‌گانِ کلیدی:

آسیب‌شناسی، بحران آلوده‌گی هوا، شهر هرات

چکیده

آلوده‌گی هوا، مسأله­‌یی است که اینک در شهر هرات، تبدیل به یک بحران عمومی و جدی شده است؛ بنابراین، برحسب ضرورت، دراین تحقیق تلاش گردید تا ضمن شناسایی علل تعیین‌کنندۀ دخیل دراین موضوع، و آسیب­‌ها و پیامدهای ناشی از آن، راه­‌کارهای مناسب برای آن، ترسیم گردد. بدین‌لحاظ، تحقیق بر مبنای پارادایم فازی به‌عنوان چهارچوب تحلیلی، و روی‌کرد آینده­‌نگاری به لحاظ روش­‌شناسی، استوار گردیده است. اشتراک­کننده‌گان تحقیق شهروندان شهر هرات بوده و براساس نمونه­‌گیری احتمالی تصادفی ساده، جمعیت نمونه‌یی که حاصل فرمول کوکران بوده، با استفاده از پرسش‌نامۀ فازی تحت مطالعه قرار گرفته‌اند. اطلاعات به‌دست‌آمده نیز به شیوۀ نرم­‌افزاری به سبک تطبیقی مورد تحلیل قرار گرفته، که نتایج آن حاکی از آن‌است که بحران آلوده‌گی هوا تحت شرایط عمل‌کردی متغیرهای ترکیبی خاصی شکل گرفته است، که به ترتیب درجۀ اهمیت عبارت‌اند از: «افزایش بی­‌رویۀ جمعیت در شهر، عدم حمایت و توجه به افزایش جنگلات، تردد تعداد زیادی وسایط کهنه و فرسوده، تردد تعداد زیاد وسایط نقلیه فاقد اگزاز»، «افزایش بی­‌رویۀ جمعیت در شهر، فقدان مدیریت نظافت شهری، زباله­‌ها، افزایش بی­‌رویۀ وسایط نقلیه در شهر» و «فقدان مدیریت نظافت شهری، سوخت ذغال‌سنگ، تردد تعداد زیادی وسایط کهنه و فرسوده در شهر، افزایش بی­‌رویۀ جمعیت در شهر»؛ نهایتاً، بر اساس نتایج حاصل‌شده، راه‌کارهای پیش‌نهادی لازم تنظیم و به مسؤولان و شهروندان توصیه گردیده است.

شناخت‎‌‌نامۀ نویسنده‌گان

علی‌الله آزاد، عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدة علوم اجتماعی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

عضو هیئت‌علمی پوهنځی/ دانش‌کدة علوم اجتماعی پوهنتون/ دانش‌گاه هرات

نازیه محمدیار، پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

پژوهش‌گر و تحلیل­‌گر اجتماعی

مژده آزاده ، پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

مرضیه محمدیار، پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

پروین آزاده، پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

پژوهش‌گر و تحلیل‌گر اجتماعی

سرچشمه‌ها/ منابع

آزاد، علی‌الله. (1400). «بررسی قابلیت اشتغال فارغ‌التحصیلان دانش‌گاه‌های خصوصی شهر هرات از منظر بازار کار». هرات: فصل‌نامۀ علمی- پژوهشی غالب. سال دهم. سلسلۀ 34 و 35، شمارۀ سوم و چهارم. ص 9. قابل دست‌رس در:

<https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/18>

آزموده، مریم. (1395). تأثیر دیوارهای سبز بر کاهش آلوده‌گی هوا و تعدیل دمای محیط در شهر تهران (رسالۀ دکتری معماری). تهران:‌ ‌دانش‌گاه تهران، پردیس هنرهای زیبا.

باستان‌فرد، متین. (1397). «کنترول آلوده‌گی هوا توسط پوسته‌های زیست‌مبنا (راه‌کاری برای کنترل آلودگی هوای شهر تهران)». ایران: ماه‌نامۀ باغ نظر. دورۀ 15. شمارۀ 65. قابل دست‌رس در:

<https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=371676>

بی‌بی‌سی. (5 حمل 1393). «گزارش سازمان بهداشت جهانی در ارتباط به خطرات بزرگ آلوده‌گی هوا». قابل دست‌رس در:

<https://www.bbc.com/persian/world/2014/03/140325_me_pollution_largest_health_risk>

پژویان، جمشید. و نیلوفر مراد حاصل. (1386). «بررسی اثر رشد اقتصادی بر آلوده‌گی هوا». ایران: فصل‌نامة پژوهش‌های اقتصادی. سال هفتم. شمارۀ چهارم. قابل دست‌رس در:

<https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=74009>

چلبی، مسعود. (1388). «شاخص‌سازی تابع عضویت فازی، نوع شناسی و واسنجی در جامعه‌شناسی». ایران: مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران. ویژه‌نامۀ روش‌شناسی. دورۀ سوم. شمارۀ چهارم. صص ۲ – ۱۹. قابل‌ دست‌رس در: <http://ensani.ir/fa/article/299207>

صفوی، سید یحیی؛ علیجانی، بهلول‌. (1385). «بررسی عوامل جغرافیایی در آلوده‌گی هوای تهران». ایران: نشریۀ پژوهش‌های جغرافیایی. دورۀ 38. شمارۀ 58. قابل دست‌رس در:

<https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=58240>

فطرس، محمد محسن؛ برزگر، حمیده. (1392). «اثرات برخی متغیرهای کلان اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن در آسیای مرکزی و ایران 1995 تا 2007». ایران: پژوهش‌نامۀ اقتصاد کلان. دورۀ هشتم. شمارۀ 16. قابل دست‌رس در:

<https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=238395>

قربانی، محمد؛ ‌فیروز زارع، علی‌. (1387). مقدمه‌یی بر ارزش‌گذاری محیط زیست. مشهد: مؤسسۀ چاپ و نشر دانش‌گاه فردوسی.

کاسکو، بارت. (1384). تفکر فازی. ترجمۀ علی غفاری. تهران: انتشارات دانش‌گاه صنعتی خواجه طوسی.‌

منصور، غیاث‌الدین. (1396). آلوده‌گی آب: منابع، اثرات و کنترول. تهران: انتشارات دانش‌گاه تهران‌.

واثقی، الهه؛ اسماعیلی، عبدالکریم‌. (1388). «بررسی عوامل تعیین¬کنندۀ انتشار گاز کاربن دی اکساید در ایران (کاربرد نظریه زیست‌محیطی کوزنتس)». ایران:‌ مجلۀ محیط‌شناسی. شمارۀ 52. قابل دست‌رس در:

<https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=107110>

Guidotti TL, Novak RE. (1983). “Hearing conservation and occupational exposure to noise”. Am FAM Physician. 28(4).

Ragin, C. Charles. (2000). Fuzzy-Set Social Science. America: University of Chicago Press.

Ragin, Charles. C. (2008). Users’s Guide to Fuzzy-set/Qualitative Comparative Analysis. University of Arizona.

Downloads

چاپ شده

2022-08-08

ارجاع به مقاله

آزاد ع., محمدیار ن., آزاده م., محمدیار م., & آزاده پ. (2022). آسیب‌شناسی بحران آلوده‌گی هوا در شهر هرات. فصل‌نامۀ علمی - پژوهشی غالب, 11(3), ۷۱-۷۸. https://doi.org/10.58342/.v11i3.84